Analiz | İşte 12 Eylül darbesine giden süreçte yaşananlar…
12 Eylül askeri darbesinin bugün yıl dönümü. 44 yıl önce ülkenin geleceğini karartan darbe sonrası 650 bin kişi gözaltına alındı 1 milyon 683 bin kişi fişlendi 50 kişi idam edildi. 171 kişi de işkenceden öldü. İşte o karanlık günleri anlatan Analiz haberimiz…
- Analiz
- ahaber.com.tr Haber Merkezi
- Giriş Tarihi: 12.09.2024 | 15:39
- Güncelleme Tarihi: 12.09.2024 | 15:42
12 Eylül 1980 askeri darbesinin üzerinden tam 41 yıl geçti. Türkiye'nin eksenini değiştiren darbeye giden süreç Kıbrıs Barış Harekatı'nın ardından başlayacaktı. Kıbrıs Barış Harekatı sonra Türkiye'de artık hiç bir şey eskisi gibi olmadı. Harekatı takip eden yıllarda ülke silah ambargosu ve ekonomik kıskaca alınırken yaşanan sıkıntılar siyasi istikrarsızlığı da beraberinde getirdi. 1978-1979 AP, MSP ve MHP'den oluşan Cephe Hükümeti'nin gensoru ile düşürülmesinden sonra Başbakan Ecevit bu kez bağımsızlar ve DP ile ortaklık hükümeti kurdu ancak milletvekili ara seçimlerinde önemli oranda oy kaybına uğrayınca istifa etti.
Türkiye yavaş yavaş istikrarsızlık ve kaosa doğru sürükleniyor. 12 Eylül darbesine giden sürecin kilometre taşları döşeniyordu. Harekattan sonra Türkiye'yi protesto için NATO'dan çekilen Yunanistan tekrar NATO'ya dönmek istiyor ancak Türkiye veto ediyordu. Kıbrıs Barış Harekatı'nın ardından Türkiye'ye silah ambargosu uygulayan ABD ve derin NATO, Türkiye'ye yasa dışı yollardan silah sokuyor sağ ve sol gruplar silahlandırılıyordu.
Türkiye'yi kaosa sürüklemek için terör örgütlerinin tümüne silah sağlayan mafya küresel çetelerin emri ile hareket ediyor. Sol ve bölücü terör örgütleri uyuşturucu ve silah kaçakçılığından milyonlarca dolar gelir elde ediyordu. Dönemin Gümrük ve Tekel Bakanı Gün Sazak CIA ve derin NATO'nun Türkiye'ye yönelik kaos planlarını gümrükler üzerinden silah-uyuşturucu kaçakçılığı yapıldığını deşifre etti ve yazması için 3 klasör belgeyi Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi verdi.
Türkiye'ye yönelik derin hesaplarının deşifre olacağını anlayan CIA, Türkiye Masası Şefi Paul Henze üzerinden silah kaçakçılığını yazmaması konusunda gazeteci Abdi İpekçi'yi uyardı. Ve tarih 1 Şubat 1979. Bu görüşmeden birkaç hafta sonra Abdi İpekçi gece yarısı İstanbul Maçka'daki evinin yakınlarında arabasında iken Mehmet Ali Ağca tarafından öldürüldü. Mehmet Ali Ağca verdiği ifadede Abdi İpekçi'ye 5-6 el ateş ettiğini söylese de olay yerinde 9 mermi ele geçirilmişti.
1980'e yaklaşıldığında yurdun hemen hemen her köşesinden ölüm haberleri geliyor ülke adeta bölünmüş, kamplaşma doruk noktaya ulaşıyordu. Gazeteci Abdi İpekçi suikastından bir yıl sonra bu kez hedefte Gümrük ve Tekel Bakanı Gün Sazak vardı. Gün Sazak eşi ile gittiği bir ziyaretten dönüp arabadan eşyalarını indirirken Dev Sol Örgütü tarafından düzenlenen silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Tarih 12 Eylül 1980'i saat de 03.00'ü gösterdiğinde, tanklar şehirlerde gezmeye başladı ve TRT ekranından darbe bildirisi okundu.
Seçimle iktidara gelen hükümet devrilmiş sokaklarda postal sesleri yankılanıyordu. CIA Türkiye Masası Şefi Paul Henze 12 Eylül askeri darbesini Amerika Başkanı Jimmy Carter'a "Bizim çocuklar başardı" diye haber verdi. Türkiye'yi tamamen değiştiren müdahale sonrasında 650 bin kişi gözaltına alındı, 1 milyon 683 bin kişi fişlendi, 50 kişi idam edildi, 171 kişinin 'işkenceden öldüğü' belgelendi. Darbenin ardından Evren Cuntası'nın ilk icraatlarından biri Türkiye'nin veto ettiği Yunanistan'ın NATO'ya üye olmasının önündeki engeli kaldırmak olacaktı. Kenan Evren yıllar sonra verdiği röportajda ülkenin üzerinden silindir gibi geçen 12 Eylül darbesini savundu.