Anneye çifte altın

Son dönemde kadın çalışanlar ve anneler için çok önemli avantajlar getirildi. Özellikle anneler için getirilen yarı zamanlı çalışma bir devrim niteliğinde. Bunun yanında doğum yapan kadınlara ödenen paralar var. Anneler geçtiğimiz yıl başlayan bir uygulama ile çocuklarının ilk altınını devletten alıyor. İlk çocuk için 300, ikinci için 400 ve üçüncü için 600 lira ödeniyor. Eğer daha önce iki çocuğunuz varsa ve şimdi yeni bir çocuğunuz olmuşsa 600 lira alıyorsunuz. İkiz doğumlarda ise ikinci çocuk için 400 lira olmak üzere toplam 700 lira alınıyor.

HER YIL MİKTAR ARTIYOR

Çoğunlukla ihmal edilen ikinci bir ödeme daha var. Bu da süt parası. Her yıl değişen miktarlarda doğum yapan annelere veriliyor. Bu da 2016 için 122 lira olarak belirlendi. Bu da diğer ödemeyle birlikte alınabiliyor. Böylece doğum yapan bir kadın hem Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'ndan hem de Çalışma Bakanlığı'ndan (SGK) iki ayrı ödeme alıyor. Gelin kısaca bu 2 ödemenin şartlarını da hatırlayalım.

ÖDEME ANNEYE YAPILIYOR

15 Mayıs 2015 tarihinden sonraki doğumlarda yukarıda belirttiğimiz gibi ilk çocuk için 300 ikincisi için 400 ve üçüncü çocuk için 600 lira ödeniyor. Bu tarihten sonra üç çocuk sahibi olanlar 1.300 lira alıyor. Bazı şartlar şöyle:
Çocuğun canlı doğması gerekiyor.
Kaçıncı çocuk olduğu 15 Mayıs öncesi çocuklar da sayılarak belirleniyor.
Yardım, sağ ve Türk vatandaşı ise anneye yapılıyor.
Anne veya babadan birinin Türk vatandaşı olması gerekiyor.
Başvurular Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerine (kaymakamlıklar valilikler) yapılıyor.
Memurlar çalıştıkları kuruma başvuru yapıyor.
Yurtdışındaki vatandaşlar ve mavi kartlılar da yararlanıyor. Başvurular büyükelçilik ve konsolosluklara yapılıyor.

ÇALIŞMAYAN DA ALIYOR

Süt parası ödemesi sigortalı olarak çalışanlara ve onların eşlerine yapılıyor. Çocuğun kaydı alındığında SGK bu ödemeyi yapıyor. Her yıl değişen bir rakam ödeniyor. 2015'te 112 lira olan ödeme bu yıl 122 lira olarak belirlendi. Bazı şartları ise şöyle:
Ödeme sigortalı kadına ya da sigortalı olmayan eşinin doğum yapması üzerine kocaya yapılıyor.
Çocukların canlı doğması gerekiyor.
Sigortalının sigortasız eşi için ödeme yapılmasında resmi nikâh gerekiyor.
Hem SSK hem de Bağ- Kur'lular için doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 120 gün sigorta priminin ödenmesi gerekiyor.
İşten ayrılanlar 300 gün içinde doğum yaparsa doğumdan önce 15 ay içinde 120 gün sigorta varsa ödeme yapılıyor.
Ödemeler otomatik yapılıyor.

PARANIZI ALABİLİRSİNİZ

Ev hanımıyım. 2012'den 2015 yılına kadar isteğe bağlı sigorta ödedim. Bunu geri almam mümkün müdür? Aykut ÖZKAN
SGK'nın 2013 yılındaki bir genelgesindeki düzenlemeye göre bu tür ödemelerin iadesi bir defaya mahsus mümkün oluyor. Ama kısa vadeli sigorta primleri ise geri ödenmiyor. SGK'ya yazılı başvurarak durumunuza baktırabilirsiniz.

MUTLAKA BİLDİRİN

Yüksek maaş almama rağmen bordromda asgari ücret gösteriliyor ve kalan elden veriliyor. Ne yapmam lazım? (İsmi saklı)
Bunu ispatlayabilirseniz haklı fesih ile tazminat alabilirsiniz. İspatlayacak belgeniz yoksa durumu acilen ALO 170'e bildirin. Gereği yapılacaktır.

TAZMİNAT ALMA YOLU

01.03.1974 doğumluyum. Ekim 1993 itibarıyla 5.578 gün prim ödemem var. Sağlık nedeniyle işten ayrılırsam tazminat ve işsizlik maaşı alabilir miyim? Akın KILIÇ
Sağlık sorunu işyerinden kaynaklıysa alabilirsiniz. SGK'dan 3.600 gün ve 15 yıl yazısı alıp ayrılın, tazminatınız ödenir.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

01.10.1994 sigorta girişliyim. 1970 doğumluyum. 4.500 gün primim var. 1991'de askerlik yaptım. Yaşar KARASU
25 yıl 55 yaş ve 5.750 gün şartınız var. 5 ay askerlik borçlanarak 54 yaşında 5.675 günle emekli olursunuz.

10.09.1976 doğumluyum. 1996'da 15 ay askerlik yaptım. 02.11.1998'de SSK'lı oldum. 5.503 günüm var. Orhan TURAN
25 yıl 57 yaş ve 5.900 gün şartlarınız var. Askerliğin tamamını da borçlansanız maalesef yaş şartı değişmiyor. Giriş tarihinizi 23.05.1997'ye çekebilmek için yaklaşık 1.5 ay gerekiyor.

01.08.1998'de SSK'lı oldum. 4.500 günüm var. % 45 engelliyim. Cüneyt SAMUR
25 yıl 57 yaş ve 5.900 gün şartlarınız var. Ancak vergi indirimi alabilirseniz yüzde 45 oranıyla 18 yıl 4.080 gün şartlarınız olacak. Böylece 01.08.2016'da emekli olursunuz. Vergi indirimi için müracaat edin.

1991'de staj yaptım. 1993'te sigortalı oldum. 7.260 günüm var. 26.03.1975 doğumluyum. Ergun AYDEMİR
Staj emeklilikten sayılmıyor. Eğer 23 Mayıs'tan önce sigortanız varsa 51, sonra ise 52 yaşında emekli olursunuz.

01.07.1999 SGK girişliyim. Yerel gazetede çalışıyorum. Erken emekli olma durumum var mı? Umut PUSA
25 yıl 58 yaş ve 5.975 prim günü şartınız var. Basın İş Kanunu'na göre her yıl için 3 ay yıpranmayla başlangıç tarihini geri çekebilirsiniz.

SORULARINIZI BEKLİYORUZ

Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.